معرفی  :

سیاهدانه black cumin با نام علمی Nigella sativa از خانوده Ranunculaceae  گیاهی است یکساله، علفی با ساقه افراشته منشعب، برگها دارای بریدگی های نخی، برگچه های ریز، گل های زیبا به رنگ سفید خاکستری تا آبی با پرچم های متعدد، کاسبرگ هایی به رنگ گلبرگ،میوه آن به رنگ کپسول (غلاف دانه دار) که درون آن تعداد زیادی دانه سیاه و معطر قرار دارد. گل ها منظم و دو جنسی، مادگی مرکب و چند برچه ای می باشد. سیاهدانه دارای پرچم های مارپیچی نظم یافته اند. گل سیاهدانه را با دیگر گل های یکساله به صورت ترکیبی در حاشیه ها می کارند و برای تزیین حاشیه ها از این گل استفاده می شود. گلدهی از اواخر بهار شروع می شود و اگر گلهای خشک روی گیاه حذف شود، گلدهی تا پاییز هم ادامه می یابد. رنگ این غلافها با افزایش سن گیاه، تغییر می کند به گونه ای که در ابتدا شیری رنگ هستند بعد سبز و بعد قرمز می شوند.

گل سیاهدانه دارای غلاف هایی است که این غلاف ها زیبایی گل را افزایش می دهند. این گل برای درست کردن دسته گل بسیار مناسب است. برای تهیه دسته گل کافی است چند شاخه متفاوت از این گل را در کنار هم قرار دهید و آن گاه یک دسته گل بسیار زیبا خواهید داشت.

 آبیاری :

سیاهدانه برای رشد مناسب به آبیاری متوسط و منظم نیاز دارد. در حد متوسط است.  در فواصل بین دو آبیاری بایستی سطح خاک خشک شده باشد. در غیر اینصورت آبیاری بیش از حد باعث آسیب به گیاه و افزایش بیماری های قارچی می گردد.

 نور : 

سیاهدانه برای رشد ایده آل به آفتاب کامل نیاز دارد و البته در مناطق گرم بهتر است که بعد از ظهر در سایه باشد.

  دما : 

سیاهدانه جزو گیاهان نواحی معتدل و سرد بوده و در مناطق گرمسیر به ندرت یافت می شود. سياه دانه در اقلیم هایی که پایین ترین دمای  آن 7 تا 8 درجه سانتی گراد و بیشترین دمای آن به 21 درجه سانتی گراد و همچنین میانگین دمای آن 13 درجه سانتی گراد می باشد؛ رشد خوبی را به همراه دارد.

  خاک :

سیاهدانه به خاک های قوی و حاصلخیز، با اسیدیته حدود 2/8-6/5  و عاری از  شوری، کمبود آهن و فقر خاک برای کشت و کار نیاز دارد.

  تکثیر :

تکثیر سیاهدانه از طریق کاشت بذر انجام می شود. تاریخ کاشت، از اصلی ترین و مهمترین فاکتورها در تعیین عملکرد سیاهدانه عنوان شده است. جهت کاشت این گیاه، پس از انجام عملیات شخم و تسطیح زمین توسط دیسک، کشت بطور مکانیزه با ردیفکار ریزدانه کار کلزا با خط کشی هایی به فواصل 30 سانتی متر صورت می گیرد.

در کشت پائیزه محصول سیاهدانه در خرداد ماه و در کشت بهاره در تیر ماه قابل برداشت می باشد. با زرد شدن کپسول ها می توان اقدام به برداشت و یا پس از ریشه کنی کل بوته و خشک کردن با خرمن کوبی، بذرهای داخل کپسول را جدا کرد.

لازم به ذکر است زمان کاشت آن بطور معمول اسفند ماه می باشد. زمان گلدهی آن در مناطق جنوبی و گرمتر از دهه سوم فروردین و تا دهه اول خرداد طول می کشد. در مناطق سردتر و معتدل تر معمولاً آخر اردیبهشت گلدهی آغاز و تا دهه اول تیرماه ادامه می یابد. بطور کلی می توان یک دوره تقریباً سه ماهه رشد و نمو را برای این گیاه در مناطق معتدل در نظر گرفت که از زمان کاشت تا هنگام برداشت به طول می انجامد.

  بیماریها و آفات :

 سیاهدانه به کمبود آهن، شوری و خاك های ضعیف حساس است و به سرعت زرد می شود، گرمای شدید را نمی پسندد و انگل سس به این گیاه حمله می کند. در ایران بیماری هایی با علائم کوتولگی شدید، ریز برگی و سبز ماندن اندام گل در این گیاه گزارش شده است.