معرفی  :

کدو قلیانی Calabash Lagenaria siceraria  با نام علمی Lagenaria siceraria  از خانواده Cucurbitaceae بوده و به دلیل شباهت به قلیان، به کدو قلیانی معروف است و کاشت آن جنبه زینتی داشته و خوراکی نمی باشد. قسمت انتهایی کدو قلیانی گرد، کروی و کمی پهن است. سپس باریک گرد همچون قلیان و در نهایت گرد و کروی پهن کوچکتر از قسمت پایینی دارد و قسمت انتهایی آن نیز استوانه ‌ای مانند و باریک می باشد. کدو قلیانی گیاهی علفی و بالا رونده است که دارای گلهای درشت و زیبای یک پایه است که گلهای نر و ماده آن به صورت جدا بر روی یک پایه قرار گرفته و گرده ‌افشانی آن بیشتر توسط حشرات و باد انجام می گیرد. میوه این گیاه در ابتدا به رنگ سبز است که در زمان رسیدن به رنگ زرد، قهوه ای یا نارنجی تیره و گاهی سبز تیره تغییر رنگ می ‌دهد.

کدو قلیایی برای اهداف مختلفی استفاده می شود. برای ساخت مجسمه، ابزار، وسایل تزئینی، انواع هنرها و صنایع دستی استفاده می کنند. معمولا کدو را حین رشد با استفاده از قالبهای چوبی به شکل و فرم مورد نظر در می ‌آورند و پس از برداشت و قبل از خشک شدن نقوش مختلف گیاهی و جانوری و هندسی بر سطح آن ایجاد می ‌شود. همچنین هنگامی که کدو تازه است و خشک نشده با کندن قسمت هایی از پوست خارجی کدو طرح هایی را بر روی آن نقش می زنند و هنگامی که خشک شد رنگ می کنند. یک روش دیگر این است که بعد از خشک شدن کامل کدو با قلم بر روی آن نوشته یا طرح هایی را می کشند یا آن را با طرحی رنگ آمیزی می کنند یا با روشی دیگر با وسیله ای داغ پوست خارجی کدو را بعد از خشک شدن با سوزاندن طرح های خود را نقش می زنند.

 آبیاری :

کدو قلیانی برای رشد بهتر و ایده آل به آبیاری متوسط نیاز دارد و به این منظور بایستی برنامه ای منظم را برای آبیاری این گیاه در نظر بگیرید.

 نور : 

کدو قلیانی جهت رشد بهینه و بار دهی به آفتاب کامل نیاز دارد.

  دما : 

این گیاه را باید در مناطقی با آب و هوای گرم کاشت بطوریکه دمای مناسب برای رشد کدو قلیانی 15 تا 33 درجه سانتیگراد است

  خاک :

کدو قلیانی برای رشد ایده آل به خاک با بافت نرم و سبک با زهکش بالا نیاز دارد. برای آماده سازی بستر کشت بایستی خاک را کود حیوانی مخلوط کنید تا مواد مغذی برای رشد کدو قلیانی تامین شود. PH مناسب برای رشد کدو قلیانی 6 تا 7.5 است.

  تکثیر :

کدو قلیانی با استفاده از کاشت بذر تکثیر می یابد.

کدو قلیانی در فصل بهار و اوایل تابستان، به طور مستقیم در زمین اصلی و یا گلدان نسبتا بزرگ کاشته می شود. بعد از آماده سازی بستر کشت مناسب، سوراخی در عمق دو تا سه سانتیمتری خاک مورد کشت ایجاد و بذر گیاه را در درون آن بکارید و روی آن را با خاک اطراف بپوشانید. سپس به آرامی آبیاری کنید و تا زمان جوانه زنی آن را مرطوب نگه دارید. پس از گذشت 6 تا 14 روز بذر گیاه جوانه می زند و شروع به رشد می ‌کند که از رشد آسان و سریعی نیز برخوردار است. بذر کدو قلیانی را می توان در گلدان نسبتاً بزرگ نیز پرورش داد البته باید آن را در محیطی پر نور و زیر نور مستقیم آفتاب نگه داری نمود تا به محصول برسد و فضای نسبتاً زیادی را برای آن در نظر گرفت. بهتر است برای رشد بهتر و محصول دهی زیباتر این کدو از قیم و داربست استفاده نمایید 

  بیماریها و آفات :

کدوی قلیانی معمولاً دچار آفات و بیماری نمی شود که دلیل آن را می توان بوی قوی و تند بوته و برگ های آن دانست که دور کننده آفات و حشرات است.